Erich Priebke
Doğum	29 Temmuz 1913 Hennigsdorf, Brandenburg, Almanya
Ölüm	11 Ekim 2013 (100 yaşında) Roma, İtalya
Bağlılığı	Nazi Almanyası
Rütbesi	Hauptsturmführer
Birimi	Gestapo
Çatışma/savaşları	II. Dünya Savaşı

Erich Priebke (29 Temmuz 1913, Hennigsdorf ‒ 11 Ekim 2013, Roma),^[1] Nazi Almanyası'nda Waffen-SS'de eski bir Hauptsturmführer (yüzbaşı). 1996 yılında İtalya'da, 24 Mart 1944 tarihinde Roma'da Ardeatine mağaralarında yapılan katliama katıldığı savaş suçlarından mahkûm edildi. Partizanların bir saldırısı sonucunda 33 Alman askerinin (Güney Tirol'da bir SS askeri polis tugayına) hayatlarını kaybettikten sonra 335 İtalyan sivil, misilleme olarak öldürülmüştür. II. Dünya Savaşı'nda Nazi Almanyası'nın yenilgisinden sonra 50 yıl boyunca yaşadığı Arjantin'e kaçmak için yardım aldı.

Priebke, 1994 yılında, katliamdan 50 yıl sonra, şimdi olay hakkında konuşabileceğimi hissediyorum diyerek, Amerikan ABC muhabiri Sam Donaldson ile röportaj yaptı. Röportaj, bu olayı unutamayan insanlar arasında infial yarattı ve İtalya'ya iadesini ve dört yıldan fazla sürecek yargılanmasına yol açtı.

Hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]

Erich Priebke 1936'dan sonra bir tercüman olarak Gestapo için çalıştı çünkü İtalyancası çok iyiydi. Priebke, Alicia Stoll ile evli ve 1942 doğumlu Jorge, 1940 doğumlu Ingo adlı iki oğlu vardı.

Erich Priebke, II. Dünya Savaşı sonrası katliamdaki rolünden ötürü yargılanmak üzere hazırlandı, ama 1946 yılında kuzeydoğu İtalya'daki İngiliz esir kampından kaçmayı başardı. Kaçtıktan sonra, Sterzing/Vipiteno'da bir aile ile yaşadı. Bu süre zarfında yerel bir rahip tarafından 13 Eylül 1948 tarihinde ikinci kez vaftiz edildi. Güney Tirol'de kaldıktan bir süre sonra korunmasını sağlayan birilerini bulmak için Roma'da, Vatikan'a gitti. Piskopos Alois Hudal adlı Vatikan'ın savaş suçlarına dahil olan, Alman Nazi kaçakları için sahte seyahat belgeleri yapmaya alışık olan bir rahip, daha sonra Juan Peron tarafından yönetilen Arjantin'e seyahat için sahte vizeyi Priebke'ye sağlamıştır. Savaş suçlarından sorumlu olduğu iddia edilmesine rağmen, Priebke, 50 yıldır özgür bir adam olarak Arjantin'de yaşadı.

Mayıs 1995 yılında, bir Arjantinli federal yargıç, İtalya'nın Erich Priebke'nin iade talebinin kabul olmayacağını belirtti. Ama daha temyiz hakkı vardı ve mahkeme kararının değişebileceğini de söyledi. Arjantin hükûmeti üzerinde baskı yapılarak, Almanya aynı gün iadesini talep etti. İtalyan Askeri savcısı Antonio Intelisano, Arjantin ile imzalayan anlaşmaların, açıkça insanlığa karşı savaş suçluları işlemiş iade edilmesini savundu.

On yedi ay gecikmeden sonra, Arjantin yargıtayı, Priebke'nin İtalya'ya iade edilmesine karar verdi.

Yargılanması[değiştir | kaynağı değiştir]

Priebke, mahkemede kendini suçsuz ilan etti. Neler yaptıklarını inkâr etmedi, ama herhangi bir sorumluluğu da reddetti. 33 genç Alman askerinin öldürüldüğü saldırının arkasında "İtalyan teröristler" olarak katliamı suçladı. Hitler'den doğrudan emir geldiğini ve bu katliamın meşru bir ceza olduğunu düşündüğünü belirtti. Duruşma sırasında Priebke'nin şahsen iki İtalyanı vurduğu netleşti.

24 Mart 1944 günü öğle saatlerinde, 335 erkek, Roma'daki Ardeatine Mağaralarına götürüldü. Tüm erkeklerin sırtlarına isimleri yazıldı arkasında elleri bağlı şekilde isimleri yüksek sesle okundu. Beşerli gruplar halinde mağaraların içine götürüldüler. Priebke, ikinci ya da üçüncü grubu ile birlikte içeri girdi ve bir İtalyan makine tabanca ile bir adamı vurdu. Sonuna doğru aynı makine tabanca ile başka bir adamı vurdu. O gece karanlık bastırdığı için infaz sona erdi ve patlayıcılar kullanılarak mağaraların girişi kapatıldı.

1 Ağustos 1996 tarihinde, Priebke'nin derhal serbest bırakılmasına karar verildi. İtalya Adalet bakanı, daha sonra Priebke'yi cinayetle suçladı ve tekrar tutuklanabileceğini söyledi. Yargıçların insan hayatına hiç değer vermediğini söyleyen kurbanların aile üyeleri, güçlü tepkiler verdiler. Simon Wiesenthal Merkezi'nin lideri Shimon Samuels, bu karar ile, İtalya'nın insanlığa karşı suç işlediğini söyledi.

Temyiz[değiştir | kaynağı değiştir]

Yargıtay, Priebke için yeniden yargılanmasını verdi ve serbest kalma kararınında geçerliliğini yitirdiğini bildirdi. 15 yıl hapis cezasına çarptırıldı. Yaşı ve kötü sağlığı yüzünden cezası 10 yıla düşürüldü. 1998 Mart ayında, Temyiz Mahkemesi, SS'in başka eski bir üyesi olan Karl Hass'ı ömür boyu hapis cezasına mahkûm etti. Ayrıca Mart 1997 de Priebke'nin Almanya'ya iade edilmemesine karar verildi.

Erich Priebke, 12 Haziran 2007 tarihinde, Roma'da avukatlık ofisinde çalışmak için ile evini terk etme izni aldı. Bu karar, Yahudi gruplarının öfkeli protestolarına yol açtı ve hakimin kararı bozulmuş oldu.

Ölümü[değiştir | kaynağı değiştir]

Priebke, doğal nedenlerden, 100 yaşındayken 11 Ekim 2013 tarihinde Roma'da öldü. Son isteği olan öldükten cesedinin eşinin yanında gömülmesi için Arjantin'e gönderilmesi isteği Arjantin hükûmeti tarafından reddedildi.

Cenaze hizmeti sırasında, faşist ve anti-faşist göstericiler arasında oldukça şiddetli çatışmalar çıktı. Avukatı Paolo Giachini'nin belirttiğine göre, sonunda Priebke'nin bedeni ile tabutu "gizli bir yerde", İtalyan yetkililer tarafından Roma yakınlarındaki askeri üsse götürülerek gömülmüştür.

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

• Ardeatine Katliamı

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

• Erich Priebke İngilizce Wikipedia maddesi